Przez wieki całe zadajemy sobie to pytanie i przez wieki całe mamy z nim problem. Niby sprawa jest prosta: Polska ma być polska, czyli polskością przeniknięta, polskością się wyrażającą i polskością żyjąca na co dzień. Tylko co to znaczy? Czy ma to być Polska taka, jaka była w XIV w. za Kazimierza Wielkiego, który, jak nas uczono w szkole, zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną, czyli dokonał wielkiego skoku cywilizacyjnego. Czy taka, jaka była w XVI i na początku XVII w. – jako największe państwo w Europie, silna geograficznie, politycznie i kulturowo? Czy może taka, jaka była po odrodzeniu państwa polskiego po 123 latach niewoli, czyli w latach 1918-1939. A może jeszcze inna? Jaka? Warto sobie tak w domu pomedytować. Nie ślepo przyjmować Polskę taką, jaka on jest, bo tak nie wolno. Bo to, jaka ona jest, budzi wiele wątpliwości. Polskę trzeba przyjmować z miłością, ale także z ostrym, krytycznym spojrzeniem, by ją korzystnie zmieniać i poprawiać na lepszą. Najogólniej mówiąc, by była Wielka, Wolna, Niepodległa i Suwerenna. A jak będzie Wielka, Wolna, Niepodległa i Suwerenna, ale naprawdę taka, a nie podrabiana i sztucznie nadmuchiwana, to będzie i piękna, bogata, sprawiedliwa i kulturalna. W tym miejscu musimy sięgnąć w głąb historii, by spytać, jaka wtedy była. U samego początku, u swoich korzeni i źródeł. Wtedy, kiedy tworzył się etos rycerski i kultura szlachecka, będące znakiem identyfikacyjnym, który mówi, z czym mamy do czynienia i co jest istotą polskości.
